Mantelzorgondersteuning is maatwerk

Een groot aantal mensen kan thuis blijven wonen dankzij de mantelzorg van een naaste. Dat het belangrijk is als die naaste ook een beetje ondersteuning krijgt en af en toe eens ontlast kan worden, wordt de laatste jaren steeds duidelijker. Vandaar dat elke gemeente mantelzorgondersteuning biedt op allerlei verschillende manieren.

Op 10 november is het weer de jaarlijkse dag van de mantelzorg. Door heel Nederland zijn er in die week activiteiten die in dat teken staan. Meestal activiteiten waarbij mantelzorgers in het zonnetje worden gezet en eens extra worden verwend. Daarnaast wordt het hele jaar door ondersteuning geboden aan mantelzorgers. Dat dat in de meeste gevallen meer dan welkom is, weet mevrouw Gregorius uit Edam uit ervaring: “Ik zorg sinds een jaar of zes voor mijn man die vanwege verschillende afwijkingen aan onder meer zijn hart, niet meer goed voor zichzelf kan zorgen. Daarbij komt dat hij ook een beetje begint te dementeren. Elke dag komt er iemand van de Zorgcirkel om mijn man te douchen en zijn steunkousen aan te trekken. De rest van de dagelijkse zorg doe ik zelf. Nu zitten we toevallig in een goeie periode, dus dan is het minder belastend maar mijn man slikt bijvoorbeeld 14 verschillende tabletten per dag en ik moet er wel op toezien dat hij die binnenkrijgt. Verder moet ik er bijvoorbeeld op toezien dat hij zich aankleedt en dat hij niet per ongeluk rondloopt met een natte broek. Dat is dan nog los van het huishouden en het verzorgen van onze dagelijkse maaltijden.”

Bent u blij dat u uw man deze zorg kunt bieden?

“Ja zeker. We zijn 57 jaar getrouwd en dan is het fijn als je dit kunt doen. En doorgaans versta ik vrij goed de kunst om mezelf af en toe ook een dagje te gunnen. Dan ga ik lekker naar het zwembad en dan verwen ik mezelf met een kop koffie. Maar ik kan niet echt een hele dag van huis voor bijvoorbeeld familiebezoek en dat is wel een belemmering. In dat soort gevallen zou respijtzorg een goeie oplossing zijn. Dat heb ik zelf ook wel eens gedaan voor een andere mantelzorger. Dan neem je de zorg even over van de ander zodat hij of zij een dagje weg kan.
Ik ben wel blij dat ik niet zo eigenwijs ben, dat ik het allemaal zelf wil doen. Dat zie ik wel eens bij mensen in mijn omgeving maar dan ga je er echt aan onderdoor. Er zijn nu eenmaal van die momenten dat je als mantelzorger voor jezelf op moet komen, ook al is dat soms tegen de wil van de zorgvrager in.”

Welke rol speelt de mantelzorgondersteuning voor u?

“Ik zit in een groep met andere mantelzorgers en daar heb ik veel steun aan. Behalve dat je ervaringen uitwisselt, krijg je ook vaak praktische tips van elkaar of van een deskundige die aanwezig is. Pas nog kreeg een mevrouw de tip om haar man die dementeerde en die twee keer per nacht uit bed ging om te plassen, te helpen met een urinaal. Dan kon hij gewoon in bed blijven liggen. Dat is voor ons misschien ook wel een goed idee. Beter dan dat je man ’s nachts door het huis loopt te dwalen.”

Mantelzorgondersteuning

Melissa van As is sociaal werker bij de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening en verzorgt de mantelzorgondersteuning en de georganiseerde burenhulp in de gemeente Edam-Volendam: “Mantelzorgondersteuning is altijd maatwerk. Je kijkt altijd per persoon waar iemand tegenaan loopt en waar hij of zij ondersteuning bij nodig heeft. En soms betekent dat inderdaad een vrijwilliger die de zorg even over kan nemen zodat de mantelzorger een dagje weg kan.”

“Voor mantelzorgers die er even tussenuit willen, organiseren wij trouwens ook elke maand een gratis mantelzorglunch. Behalve dat je dan gezellig met elkaar eet, heb je meteen ook contact met lotgenoten. Dit is dan naast de mantelzorgcontactgroep, waar ook mevrouw Gregorius deel van uitmaakt. Die groep komt maandelijks bij elkaar en dan behandelen we steeds een ander thema. Het combineren van mantelzorg en werk bijvoorbeeld, of omgaan met de professionele hulpverlening die aan huis komt. En ook natuurlijk de kunst om meer tijd voor jezelf vrij te maken. Want het is hier, net als met het zuurstofmasker in het vliegtuig: je moet eerst goed voor jezelf zorgen! Dat vinden mensen toch vaak nog lastig want het gaat immers om een naaste en dan streep je jezelf al gauw een beetje weg.”

“Verder organiseren we ook regelmatig ontspanningsactiviteiten. Zo hadden we pas een filmmiddag met de film ‘La famille Bélier’. Over een tiener die als enige horende opgroeide in een gezin van dove familieleden.”

Heb je het idee dat het aantal mantelzorgers toeneemt?

“Ja, het aantal mantelzorgers dat zich meldt voor ondersteuning neemt zeker toe. Op dit moment hebben wij in Edam-Volendam zo’n 500 geregistreerde mantelzorgers.”

Meer weten over mantelzorgondersteuning?

Weten wat er in uw gemeente gebeurt op het gebied van Mantelzorgondersteuning? Raadpleeg de website van uw gemeente. Kijk voor activiteiten rondom 10 november op dagvandemantelzorg.nl

(De naam Gregorius is niet de werkelijke naam van de genoemde familie. Deze naam is om privacyredenen veranderd)